Het belang van behoud en uitbreiding van het aantal bomen in stedelijk gebied staat onder druk omdat de gemeente zich richt op een compacte stad en ambities heeft op het gebied van bouwen en verkeer. Dat is een van de conclusies van het onderzoek 'Beleid dat hout snijdt' dat de Rekenkamercommissie heeft uitgevoerd naar het gemeentelijk kapbeleid.
Bij het maken van plannen is er soms laat aandacht voor het belang van bomen, maar de commissie constateert dat steeds vaker in een vroegtijdig stadium stil gestaan wordt bij behoud of nieuwe aanplant van bomen. De focus ligt daarbij niet alleen op aantallen bomen, maar zeker ook op de kwaliteit van bomen, zoals hun groeipotentieel. Een andere conclusie van de commissie is dat er voor de relatie met inwoners winst te behalen is door eerder en duidelijker te communiceren over het al dan niet kappen van bomen. Ook beveelt de commissie aan deskundige en bij het belang van bomen betrokken inwoners in een vroegtijdiger stadium te betrekken bij het maken van plannen.
Herplant
Met dit onderzoek wordt het beleid met betrekking tot het behoud en het kappen van bomen (houtopstand), de werking van dat beleid en de wijze waarop die werking in de praktijk wordt ervaren in beeld gebracht. De voormalige gemeenten Ten Boer, Haren en Groningen hebben de afgelopen jaren een uiteenlopend kapbeleid gevoerd. Dat verschil betreft met name de vraag wanneer een vergunning benodigd is voor het kappen van een houtopstand, maar daarnaast bijvoorbeeld ook de verplichting tot herplant of de mogelijkheid tot het opleggen van een compensatievergoeding.
Het kappen van bomen lijkt tegenstrijdig met het streven naar uitbreiding van het aantal bomen als belangrijk onderdeel van verdere vergroening van de gemeente. Er kunnen echter gerechtvaardigde redenen zijn om bomen te vellen. Dat hoort bij de dynamiek van de natuur en de samenleving, maar vraagt wel om regelgeving. Het beleid wordt deskundig en zorgvuldig uitgevoerd, maar laat weinig ruimte voor maatwerk.
Publieksinformatie
Belangrijk verbeterpunt in de communicatie is de wijze waarop inwoners kennis kunnen nemen van verstrekte vergunningen. Het kunnen opvragen van (informatie over) een verstrekte vergunning is niet publieksvriendelijk. Het bieden van de mogelijkheid van digitale toezending op verzoek dringt de bureaucratie terug, versterkt de transparantie en vergroot het gemak voor betrokkenen. Ook de publieksinformatie over (alle aspecten van) bomen in het algemeen kan worden versterkt, mede om daarmee meer begrip te kweken voor afwegingen die leiden tot kappen van bomen.
De politieke aandacht voor behoud en (voornemens tot) kappen van bomen richt zich hoofdzakelijk op 'incidenten' en derhalve op de uitvoering. Daarbij speelt een rol dat de raad, volgens de huidige afspraken, slechts eens in de vier jaar wordt geïnformeerd over de uitvoering van het kapbeleid. Bij een regelmatiger informatievoorziening vanuit het college kan de raad ontwikkelingen beter volgen en zich richten op de kaders, algemene ontwikkelingen en trends. Daarvoor is nodig dat de raad expliciet formuleert welke informatie daarvoor gewenst is. Als in de ruimtelijke planvorming van de gemeente het kappen of behoud van bomen tijdig in beeld komt, kan de raad zich daarover gerichter uitlaten.
Gemeenteraad
Het rapport zal naar verwachting in januari worden besproken door de gemeenteraad. De gemeentelijke Rekenkamercommissie is een onafhankelijke commissie die een adviserende rol naar de gemeenteraad heeft en in dat verband onderzoeken uitvoert.
Het onderzoeksrapport is te vinden bij de Rekenkamercommissie op deze website.