Omgebrachte raadsleden herdacht

Gepubliceerd op: 09 mei 2022 14:05

foto kranslegging omgebrachte raadsleden 4 mei 2022

Burgemeester Koen Schuiling (links) en raadslid Rik van Niejenhuis hebben woensdag 4 mei de Groningse (oud-)raadsleden herdacht die in de Tweede Wereldoorlog door de Duitse bezetter zijn omgebracht.

Schuiling namens het college van B&W en raadslid Van Niejenhuis namens de gehele gemeenteraad van Groningen legden de krans bij het tijdelijke 'stadhuis' aan de Radesingel. Dat was bij een foto van de plaquette voor de omgekomen raadsleden die is bevestigd aan de zuidzijde van het stadhuis dat nu wordt verbouwd. Sinds de plaquette in december 2013 is onthuld, worden de omgekomen raadsleden ieder jaar op 4 mei herdacht.

Canadese soldaten

Er werd aan de Radesingel ook een krans gelegd bij een foto van de plaquette ter ere van de Canadese soldaten die omkwamen bij de bevrijding van de stad Groningen in april 1945. Deze plaquette hangt aan de Grote Markt-zijde van het stadhuis. Bij de bevrijding van Groningen zijn meer dan 40 Canadezen omgekomen.

Naast Van Niejenhuis waren meer raadsleden als vertegenwoordiger van de gemeenteraad betrokken bij kransleggingen:

Ietje Jacobs-Setz met burgemeester Koen Schuiling bij het Joods Monument Hereweg;

Amrut Sijbolts met burgemeester Koen Schuiling bij het oorlogsmonument Sint Joris en de draak;

Andrea Poelstra met wethouder Inge Jongman bij het monument in het Prinses Amaliapark in Ten Boer;

Hans Sietsma met wethouder Philip Broeksma op het voorplein van de Dorpskerk in Haren.

Over de in de oorlog vermoorde Groningse (oud-)raadsleden, genoemd op de plaquette:

Durk Wolters (1911-1945) werd in september 1939 verkozen in de gemeenteraad van Groningen voor de CPN. Hij pleitte vooral voor de belangen van de werklozen, het loon en de voorzieningen voor de arbeiders in de werkverschaffing. Overleden 25-04-1945 te Amsterdam.

Koo Domela Nieuwenhuis Nyegaard (1900-1944) werd voor het eerst geïnstalleerd als gemeenteraadslid voor de Christelijke Historische Unie (CHU) in mei 1934. Zijn eerste zittingsperiode duurt slechts tot de verkiezingen van september 1935. Vanaf november1937 is hij terug in de raad. Hij heeft zitting in diverse (raads)commissies op het gebied van armenzorg, georganiseerd overleg voor werklieden en ambtenaren en zwakzinnigenzorg. Hij blijft de raad tot de laatste vergadering op 8 augustus 1941 bezoeken. Overleden 25-09-1944 te Groningen.

Luitje Huizinga (1897-1942) werd voor de periode 1923 tot 1927 verkozen in de Groninger gemeenteraad voor de CPH, waaruit later de CPN is ontstaan. Daarnaast was hij in de jaren dertig voorzitter van diverse werklozencomités in de stad Groningen. In deze comités waren veel communisten actief om de belangen van de werklozen te verdedigen. Onderwerpen als werklozen en uitkeringen stonden in deze jaren regelmatig op de agenda van de gemeenteraad. Ten tijde van de oorlog was de heer Huizinga actief in de illegale CPN en betrokken bij het vervaardigen en verspreiden van de illegale krant Noorderlicht. Overleden 26-05-1942 te Gross-Rosen.

Simon Heiman Aptroot (1874-1943) zat van 1935 tot 1939 in de gemeenteraad van Groningen voor de Vrijheidsbond, een voorloper van de naoorlogse VVD. Uit de Handelingen van de gemeenteraad blijkt dat hij zich als raadslid als een vis in het water voelde. Hij verdiepte zich op intelligente wijze in diverse onderwerpen en kwam met maatschappelijke oplossingen. De heer Aptroot was al veel eerder zeer maatschappelijk betrokken. Van 1909 tot 1917 zat hij in de gemeenteraad van Leek; hij was initiator en voorzitter van de voorloper van de Boerenleenbank. Daarnaast was hij begin jaren '30 actief binnen de Nederlands Israëlitische Gemeente, de Joodse Gemeente en de synagoge in de Folkingestraat. Overleden 12-02-1943 te Auschwitz.

Geert Sterringa (1876-1944) was voorafgaand aan zijn raadslidmaatschap al vele jaren politiek actief. Zo richtte hij de Groninger afdeling van de Sociaal-Democratische Partij op, stond hij als hij nummer 6 kandidaat voor de Kamer en werd hij in 1919 samen met Roosje Vos-Stel gekozen tot lid van Provinciale Staten voor de CPN. Hij was lange tijd het gezicht van de communisten in stad en provincie Groningen. Na zijn pensionering als onderwijzer maakte hij van 1935 tot 1939 deel uit van de gemeenteraad van Groningen. Overleden 19-01-1944 te Buchenwald.

Johannes Swint (1895-1944) heeft in 1939 drie maanden deel uitgemaakt van de gemeenteraad van Groningen. Hij was een zeer maatschappelijk betrokken burger. Naast zijn functie als verzekeringsagent was hij als één van de CPN-leiders in Groningen actief in het communistisch verzet. Daarnaast was hij een graag geziene buurtgenoot in de Oosterparkwijk. Ieder die een beroep op hem deed of in moeilijkheden zat, kon op zijn hulp rekenen. Als eerbetoon aan hun kameraad heeft de speeltuinvereniging Oosterpark na de oorlog een monument voor hem opgericht. Overleden 01-1-1944 te Groningen.